Παναγία ή Λιμνιά

Σε μια γραφική παραλία στον βόρειο Ευβοϊκό, όπου το αρχαίο 'Ελύμνιο, είναι σήμερα χτισμένη ή κωμόπολη της Λίμνης. Στόν περικαλλή ναό της είναι θησαυρισμένη ή θαυματουργή εικόνα της πολιούχου της Παναγίας της Λιμνιάς. Στά 1560, καθώς διασώζει ή παράδοση, οταν ήταν σουλτάνος ό Σουλεϊμάν ό μεγαλοπρεπής, ένα τούρκικο πλοίο έπλεε στα μέρη της Κασσάνδρας με κατεύθυνση τη Χαλκίδα. Στό πλήρωμα του καραβιού ήταν κι ένας χριστιανός ναύτης, ό λοστρόμος Δημητρός, άνθρωπος ευλαβής καί ηλικιωμένος.

Το καράβι πλησίαζε στη Σκιάθο με φουσκωμένα τα πανιά από τον σορόκο. Ξαφνικά ό άνεμος κόπασε. Τότε ό Δημητρός έδωσε εντολή να ρίξουν τίς βάρκες στη θάλασσα, για να ρυμουλκήσουν το καράβι. Εκείνη τη στιγμή βλέπει ό λοστρόμος στο πλάι του καραβιού, πάνω στα κύματα, ένα μεγάλο εικόνισμα. Χωρίς να χάσει καιρό, κατεβαίνει σε μια φελούκα, σηκώνει την ιερή εικόνα άπ' το νερό, καί προσκυνάει την Παναγία πού ήταν ζωγραφισμένη πάνω σ' αυτή. Ύστερα ανεβάζει την εικόνα στο κατάστρωμα καί την παραδίδει στον πλοίαρχο, στον τούρκο Μεχμέτ. Αμέσως σηκώνεται δυνατός βοριάς, πού κολπώνει τα πανιά. Τ' άλμπουρα τριζοβολούν, ενώ ή πλώρη σχίζει με ορμή τ' αφρισμένο κύμα.

Παρέκαμψαν τίς Σποράδες, μπήκαν στον Ευβοϊκό κι έβαλαν πλώρη για τη Χαλκίδα. Μόλις όμως έφθασαν στην περιοχή της Λίμνης, ό άνεμος κόπηκε απότομα καί το καράβι ακινητοποιήθηκε. Ρίχτηκαν καί πάλι οί βάρκες στη θάλασσα καί άρχισαν να το ρυμουλκούν. Ύστερα από ώρες έφθασαν στη βάση του όρους Καντήλι. Εκεί απροσδόκητα ξεσπά καταιγίδα. Τα κύματα σηκώνονται απειλητικά καί σπρώχνουν το σκάφος πάλι στη Λίμνη. Μόλις πλησιάζουν εκεί, ή τρικυμία σταματά καί ή θάλασσα πάλι γαληνεύει. Το πλήρωμα κάνει καινούργια προσπάθεια να κατευθύνει το καράβι στον προορισμό του. Ξεσπάει όμως νέα καταιγίδα, πιο απειλητική, καί τους σπρώχνει πάλι στη Λίμνη. Ό καπετάνιος καί οι ναύτες έχουν απελπιστεί. Δεν μπορούν να διακρίνουν πίσω άπ' αυτή τη θαλασσινή περιπέτεια το χέρι της Παναγίας. Τότε φωτίστηκε επί τέλους ό ευλαβής λοστρόμος. Πλησιάζει τον καπετάνιο καί του λέει:

- Δεν πρόκειται ν' απαλλαγούμε άπ' αυτή την ταλαιπωρία, αν δεν βγάλουμε σ' αυτήν εδώ τη στεριά την εικόνα της Παναγίας.

Ό πλοίαρχος συμφώνησε καί ειδοποίησε το χωριό Καστριά - χτισμένο λίγα χιλιόμετρα μακριά από την παραλία - να έρθουν να την παραλάβουν. Δεν άργησε να καταφθάσει ό πιστός λαός, έχοντας επικεφαλής τους ιερείς, με έξαπτέρυγα, σταυρούς καί λαμπάδες. Στήν παραλία τους περίμενε ό Δημητρός, πού τους παρέδωσε την ιερή εικόνα σαν ατίμητο θησαυρό. Αμέσως φύσηξε φρέσκο αεράκι κι έσπρωξε κατάπρυμα το Ιστιοφόρο με τους ναύτες, κατευθείαν νια τον προορισμό τους. Ήταν το "ευχαριστώ" της Παναγίας, ή ευαρέσκεια της για τον κόπο τους. Στό μεταξύ ή πομπή ξεκίνησε μεγαλόπρεπα από την παραλία για το χωριό. Εκεί, στον ναό της αγίας "Αννης, τριγυρισμένον από γέρικες βελανιδιές, πλατάνια καί κυπαρίσσια, απόθεσαν τη σεπτή εικόνα. Έψαλαν Παράκληση, δοξολογία, καί ευχαρίστησαν τη Θεοτόκο για την ανεκτίμητη δωρεά.

Την άλλη μέρα ή εικόνα έλειπε από την εκκλησία. Την αναζήτησαν παντού, καί τη βρήκαν στην τοποθεσία της σημερινής Λίμνης. Την επανέφεραν στον ναό της αγίας "Αννης, αλλά εκείνη επέστρεψε στον ίδιο τόπο. Αυτό επαναλήφθηκε μερικές φορές, κι έτσι κατάλαβαν οι κάτοικοι πώς ήταν θέλημα της να παραμείνει οριστικά εκεί. Έχτισαν λοιπόν μια μικρή εκκλησία καί την τοποθέτησαν μέσα σ' αυτή. Την Ιερή εικόνα ακολούθησαν καί οι ίδιοι. Εγκατέλειψαν τα Καστριά καί μετοίκησαν στη Λίμνη. Αργότερα, στη θέση του πρώτου ναΐσκου έχτισαν μεγαλόπρεπο ναό, καί τον αφιέρωσαν στο Γενέσιο της Θεοτόκου. Κάθε χρόνο, στίς 8 Σεπτεμβρίου, γίνεται πανηγυρικός εορτασμός προς τιμήν της Παναγίας της Λιμνιάς. Οι διαστάσεις της εικόνας είναι 95 χ 65 εκ. Πάνω σ' αυτή εικονίζεται ή Παναγία ή Γλυκοφιλούσα, ζωγραφισμένη σε σκληρό καί βαρύ ξύλο καί καλυμμένη με ασημένια επένδυση.

Ή Παναγία σώζει τη Λίμνη από τους γερμανούς.

Ένα συγκινητικό θαύμα συνέβη στίς ήμερες της γερμανικής κατοχής, τον Ιούνιο του 1944. Το γερμανικό απόσπασμα, πού κατέστρεψε το Δίστομο (10 Ιουνίου '44) κι έσφαξε μέσα σε δύο ήμερες πάνω από εξακόσιους κατοίκους, περνά τώρα απέναντι στην Εύβοια. Σκοπός του ή ολοσχερής καταστροφή της Λίμνης. Ή φάλαγγα έφθασε στην είσοδο της πόλεως. Τότε ακριβώς βλέπει ό γερμανός διοικητής στη μέση του δρόμου ένα χέρι να εμποδίζει τη διάβαση των στρατιωτών, κι ακούει μια φωνή να του λέει:

- Αυτός ό τόπος είναι δικός μου. Δεν θα τον πειράξετε!

Ό διοικητής φοβισμένος κατεβαίνει στη Λίμνη καί συναντά τίς αρχές. Ζητά γεμάτος αγωνία να μάθει ποια είναι ή Προστάτιδα της πόλεως.

-Ή Παναγία ή Λιμνιά, αποκρίνονται οι προύχοντες. Έχουμε εδώ τη θαυματουργή της εικόνα, ή οποία βρέθηκε μέσα στη θάλασσα.

- Μόνο θεϊκή δύναμη θα μπορούσε ν' ανατρέψει τα σχέδια μου, ομολόγησε ό διοικητής, κι έφυγε από τη Λίμνη άπρακτος.

Ή σωτηρία ενός ευλαβούς ναυτικού.

Ό λιμνιός ναυτικός Ευάγγελος Πανταζής διηγήθηκε στους εφημέριους της πόλεως το εξής περιστατικό:

- «Ήταν 14 Δεκεμβρίου του 1960, ώρα 2.30', καί ταξιδεύαμε στα στενά του Βοσπόρου με το πλοίο «Παγ­κόσμιος Αρμονία» της εταιρείας Νιάρχου. Κοιμόμουν στην καμπίνα μου, όταν άκουσα μια υπερκόσμια γυναικεία φωνή να προστάζει:

-Πέσετε στη θάλασσα!

Πρέπει να σημειώσω ότι στην Παναγία μας τη Λιμνιά είχα ιδιαίτερη ευλάβεια, καί την παρακαλούσα πρωί-βράδυ να μας προστατεύει. Ξαφνικά νοιώθω ένα απότομο τίναγμα. Το πλοίο τραντάχτηκε ολόκληρο. Κοιτάζω από το φινιστρίνι καί βλέπω το καράβι μας μέσα στις φλόγες. Είχαμε συγ­κρουστεί μ' ένα γιουγκοσλάβικο πετρελαιοφόρο, πού μετέφερε μαζούτ καί βενζίνη αεροπλάνων. 'Από τη σφοδρή σύγκρουση ή πλώρη μας κόπηκε στη μέση, ενώ το ξένο πλοίο έπαθε ρήγμα βάθους είκοσι μέτρων. Εγώ στο μεταξύ ετοιμάστηκα και έπεσα στη θάλασσα από τη μεριά της Ευρωπαϊκής Τουρκίας. Ενώ κολυμπούσαμε, πολλά δελφίνια γύρω μας είχαν σχηματίσει κλοιό καί μας προφύλαγαν έτσι από τους καρχαρίες πού αφθονούσαν στην περιοχή. Δυόμισι ώρες πάλεψα με τα κύματα κι έφθασα κά­ποτε στίς τουρκικές ακτές. Από τα σαράντα ένα άτομα του πληρώματος σωθήκαμε μόνο έντεκα. Τη διάσωση μας αποδίδουμε στην Παναγία μας τη Λιμνιά. Γι’ αυτό ήρθαμε αμέσως στη Λίμνη, λειτουργηθήκαμε στον ιερό ναό της καί την ευχαριστήσαμε νια τη σωτηρία μας».